بازگشت مجدد پروندۀ پیچیدۀ فساد قراردادهای شرکت توتال با ایران به دادگاه

محاکمۀ شرکت نفتی توتال فرانسه به اتهام فساد در قراردادهای نفتی و گازی با ایران، در پاییز سال آینده در پاریس برگزار خواهد شد.

توتال چهار سال قبل به اتهام معامله با ایران در زمان تحریم‌های آمریکا، تحت تعقیب دستگاه قضایی آمریکا قرار گرفت و سرانجام به پرداخت ۴٠٠ میلیون دلار جریمه رضایت داده و اینک دستگاه قضایی فرانسه به نوبۀ خود پروندۀ پرداخت “کمیسیون” یا رشوه توسط شرکت توتال را باز می‌گشاید.

به گزارش رادیو بین المللی فرانسه، روز جمعه ١۵ دسامبر/٢۴ آذر در پاریس اعلام شد که دادگاه شرکت توتال از روز ١١ اکتبر سال ٢٠١٨ آغاز خواهد شد. این پروندۀ قدیمی که مربوط به دهۀ ١٩٩٠ میلادی است به پرداخت ٣٠ میلیون دلار رشوه مربوط می‌شود. این مبلغ در جهت تسهیل امضای دو قرارداد، در شرایطی که ایران تحت تحریم آمریکا قرار داشت پرداخت شده است.

ثبتنام برای دریافت خبرنامه روزانه از طریق ایمیل ثبتنام

قرارداد اصلی که معادل ٢ میلیارد دلار بوده در ٢٨ سپتامبر سال ١٩٩٧ بین شرکت ملی نفت ایران و گروهی متشکل از توتال فرانسوی، گازپروم روسی و پتروناس مالزیایی به امضا رسید. هدف قرارداد، بهره‌برداری از بخشی از میدان گازی پارس جنوبی بوده است.

قرارداد دوم در ١۴ ژوئیۀ ١٩٩٧ بین شرکت توتال و یک شرکت سوئیسی – انگلیسی به اسم بَستون لیمیتد (Baston Limited) امضا شده و به بهره‌برداری از میدان‌های نفتی الوند و اسفند، واقع در نزدیکی جزیرۀ سیری مربوط بوده است. اما ظاهراً این شرکت اخیر فقط نقش واسطه را به عهده داشته.

در سال ٢٠٠۶، کریستوف دومارژوری مدیرعامل توتال به اتهام ارتشاء و اعمال فاسد در رابطه با “مؤسسات دولتی خارجی” به دادگاه فرا خوانده شد ولی کشته شدن وی در حادثۀ هواپیمای فرودگاه مسکو در سال ٢٠١۴، رسیدگی به پرونده را ناتمام گذاشت.

در آن سالها، رسانه‌های اروپایی نوشتند که توتال برای بهره‌برداری از میدان پارس جنوبی، معادل ۴٠ میلیون دلار از طریق شرکت باستون لیمیتد به واسطه‌های ایرانی پرداخت کرده است. اینک خبرگزاری فرانسه می‌نویسد که شرکت باستون لیمیتد در پروژۀ میدان‌های نفتی سیری واسطگی کرده و نه در مورد پارس جنوبی.

بیش از ده سال قبل، در رسانه‌های مخالف جمهوری اسلامی نوشته شد که رشوه یا به قولی “کمیسیون” پرداخت شده از سوی توتال با واسطگی باستون لیمیتد به دوبی می‌رسیده و در آنجا به حساب‌های بانکی پسر اکبر هاشمی رفسنجانی واریز می‌شده است. اما تحقیقات دستگاه قضایی فرانسه در این پرونده همچنان ناتمام است.

دو ایرانی، دو مرگ مرموز
در این میان از دو ایرانی به اسامی عباس یزدی و بیژن دادفر یاد شده که ظاهراً أمور عملی واسطگی را به عهده داشته‌اند. اما عباس یزدی (یا در منابع ایرانی: عباس یزدان‌پناه یزدی) که قبلاً نیز نام او در پروندۀ معروف به “کرسنت” و در ارتباط با مهدی هاشمی شنیده شده بود، در دوبی فوت کرد. روزنامۀ کیهان چاپ تهران به نقل از پلیس امارات نوشته بود که وی در سال ٢٠١٣ ربوده شد و بنا به اطلاعات منتشر شده، جان باخته است.

اما در مورد بیژن دادفر خبرگزاری فرانسه می‌نویسد که در پاریس، وکیل دادفر به دادگاه گفته است که موکلش احتمالاً در گذشته است.