در آستانۀ اعلام موضع دونالد ترامپ در خصوص تداوم یا توقف حضور آمریکا در برجام، اینک رئیس جمهوری خواه کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا، ترامپ را ترغیب کرده است توافق اتمی با ایران را به طور سفت و سخت اجرا کند و در این زمینه با متحدان آمریکا همکاری داشته باشد.
به گزارش بی بی سی، اد رویس که زمانی همچون سایر جمهوری خواهان در کنگره با امضای توافق اتمی با ایران مخالف بود، اینک مستقیما از آقای ترامپ نخواست از برجام خارج نشود ولی سخنان او نشانه تمایل به ماندن در برجام است.
وی روز چهارشنبه در جلسه ای گفت: «هرچند این توافق خیلی ناقص است، به اعتقاد من ما اکنون باید آن را به شدت اعمال کنیم…بگذارید با متحدان خود کار کنیم تا مطمئن شویم که بازرسان بین المللی دسترسی بهتری به تاسیساتی که ممکن است اتمی باشند داشته باشند و همانطور که متحدان ما تشخیص داده اند باید به ایرادهای بنیادی که بندهای غروب در برجام به وجود می آورد رسیدگی کنیم.»
کاخ سفید گفته است که آقای ترامپ ظرف چند روز آینده یک استراتژی کلی در مورد ایران را اعلام خواهد کرد. رسانه های آمریکایی به نقل از مقام های ارشد دولت گزارش می دهند که او قصد دارد از تایید پایبندی ایران به برجام خودداری کند.
رسانه ها گزارش داده بودند که او روز پنجشنبه، ۱۲ اکتبر، چنین خواهد کرد با این حال در دستور کار روز پنجشنبه کاخ سفید که عصر چهارشنبه منتشر شد نشانی از سخنرانی در مورد سیاست ایران به چشم نمی خورد.
در این صورت کنگره ۶۰ روز وقت خواهد داشت تحریم های معلق شده بر اساس برجام را دوباره اعمال کند. با این حال اگر کنگره اقدامی نکند برجام به قوت خود باقی خواهد ماند.
خبرگزاری رویترز در گزارشی در این باره نوشت: «بسیاری از منابع آگاه و سایر افراد آشنا با این فرآیند می گویند دولت ترامپ می خواهد با عدم تایید پایبندی ایران به تهران فشار آورد، نه اینکه برجام را لغو کند.»
همزمان الیوت انگل، بلندپایه ترین عضو دمکرات کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان، هم که زمانی مخالف امضای برجام بود اکنون خروج از آن را یک اشتباه فاحش خوانده و گفته این توافق به اجرا درآمده و متحدان آمریکا و سایر قدرت ها از آن حمایت می کنند.
او افزود: خودداری از تایید پایبندی انحرافی از مسائل واقعی است… بازی کردن با آتش است.
همزمان شبکه ان بی سی گزارش می دهد که مشاوران ارشد آقای ترامپ روز چهارشنبه اعضای کنگره را در جریان تصمیم او در مورد آینده برجام گذاشتند.
دو مقام دولتی به این شبکه گفتند هربرت مک مستر، مشاور امنیت ملی، به قانونگذاران پیشنهاد کرد لایحه ای برای ترمیم برجام تنظیم کنند. ان بی سی می نویسد که کنگره اختیار چنین کاری را ندارد.
براساس این گزارش آقای مک مستر شکی باقی نگذاشت که آقای ترامپ قصد خودداری از تایید پایبندی ایران به برجام را دارد اما کاخ سفید این خبر را تکذیب کرده است.
درخواست اهود باراک و کاندولیزا رایس
همزمان گزارش می شود که اهود باراک، نخست وزیر سابق اسرائیل، که دیدگاه های تندی در مورد ایران داشت خروج از برجام را اشتباه خوانده و گفته: «این کار به نفع ایران تمام خواهد شد و هرگونه امیدی برای مذاکره با کره شمالی را نقش بر آب خواهد کرد.»
او تاکید دارد: «حتی اگر آمریکا تصمیم به خروج بگیرد، هیچ کس به این کشور ملحق نخواهد شد – نه چینی ها، نه روس ها، نه حتی اروپایی ها. این به نفع ایرانی خواهد بود.»
براساس این گزارش اوزی آراد، یک مقام ارشد سابق موساد که در دولت بنیامین نتانیاهو خدمت کرده، هفته پیش به واشنگتن سفر کرد تا جمهوری خواهان کنگره را قانع کند آن را حفظ کنند.
آخرین تلاش ها در آخرین روزها
در آخرین گزارش پیرامون برجام اینکه، رئیسجمهوری آمریکا دیروز ۱۹ مهر ماه در مصاحبهای با شبکه خبری فاکس، گفته است توافق اتمی «یکی از ناقصترین توافقهاییست» که دیده و ایالات متحده در قبال آن «هیچچیزی بهدست نیاوردهاست». او میگوید «خیلی وقت پیش باید به این موضوع رسیدگی میشد».
به گزارش رادیو فردا، دونالد ترامپ در این مصاحبه میگوید «آنها خیلی سریع مسیر دستیابی به سلاح هستهای را به دست آوردند» و افزوده دولت پیشین آمریکا ۱.۷ میلیارد دلار پول نقد به ایران داده است: «میدانید این مقدار پول بار چند هواپیما میشود؟ آیا هرگز یک میلیون دلار دیدهاید… این خیلی زیاد است… این بدترین توافق است».
اشاره آقای ترامپ به موضوع پرداخت ۱.۷ میلیارد دلار از سوی دولت پیشین آمریکا به تهران بابت قرارداد خرید تسلیحات پیش از انقلاب در ایران است که پس از انقلاب معلق شد. پس از توافق اتمی در دو سال پیش، پرداخت این مبلغ بلوکهشده و سود آن، همزمان با آزاد شدن شهروندان آمریکایی زندانی در ایران توجهاتی را به خود جلب کرد. در همان زمان نمایندگان جمهوریخواه ایالات متحده خواستار تحقیق در مورد آن شده بودند. دولت باراک اوباما گفته بود توافق برای پرداخت این مبلغ، بدون دلایل خارجی و نه بهعنوان باج، بلکه در پی مذاکرات مربوط به آن در ماههای متنهی به توافق اتمی صورت گرفت.
آقای ترامپ در این مصاحبه تاکید کردهاست که آمریکا هیچچیزی در قبال توافق اتمی بهدست نیاوردهاست.